|
Trật khớp gối là một chấn thương nghiêm trọng liên quan đến sự lệch lạc của các xương trong khớp gối. Khi khớp gối bị trật, xương đùi và xương chày (xương ống chân) không còn nằm đúng vị trí tự nhiên, dẫn đến đau đớn và có thể gây ra tổn thương cho dây chằng, mạch máu và dây thần kinh quanh vùng gối. Đây là một tình trạng cấp tính cần được can thiệp y tế kịp thời để tránh những biến chứng nghiêm trọng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng, và các phương pháp điều trị hiệu quả cho trật khớp gối.
1. Trật Khớp Gối Là Gì?
Trật khớp gối là tình trạng khớp gối bị lệch hoàn toàn hoặc một phần khỏi vị trí bình thường của nó. Đây là một trong những chấn thương nặng, vì khớp gối có vai trò quan trọng trong việc chịu trọng lượng của cơ thể và điều chỉnh các động tác di chuyển như đi bộ, chạy, nhảy.
Trật khớp gối thường đi kèm với tổn thương dây chằng, sụn, và đôi khi là mạch máu và dây thần kinh, điều này khiến tình trạng này trở nên nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời.
>> Xem thêm: Thoái hóa khớp là gì?
2. Nguyên Nhân Gây Trật Khớp Gối
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến trật khớp gối, chủ yếu là do các lực tác động mạnh hoặc những tình huống gây tổn thương trực tiếp đến vùng gối.
2.1. Tai Nạn Giao Thông
Tai nạn giao thông, đặc biệt là tai nạn xe máy hoặc ô tô, là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra trật khớp gối. Lực tác động mạnh lên khớp gối khi bị va đập có thể làm xương lệch khỏi vị trí ban đầu.
2.2. Chấn Thương Thể Thao
Trật khớp gối thường xảy ra ở những người tham gia các môn thể thao đối kháng như bóng đá, bóng rổ, bóng chuyền, hoặc các môn đòi hỏi vận động mạnh như chạy bộ, đua xe đạp. Những cú ngã mạnh, va chạm hoặc thay đổi hướng di chuyển đột ngột có thể gây ra chấn thương gối nghiêm trọng.
2.3. Ngã Từ Độ Cao
Ngã từ độ cao cũng có thể gây trật khớp gối nếu trọng lượng cơ thể rơi trực tiếp lên vùng gối. Những tình huống này thường gặp ở những người làm việc trên cao hoặc trong các hoạt động mạo hiểm.
2.4. Tác Động Bất Ngờ Trong Sinh Hoạt Hàng Ngày
Ngay cả các hoạt động sinh hoạt hàng ngày như trượt chân, ngã mạnh cũng có thể gây trật khớp gối, đặc biệt ở người cao tuổi có hệ xương khớp yếu hơn hoặc ở những người có vấn đề về khớp từ trước.
3. Triệu Chứng Của Trật Khớp Gối
Trật khớp gối có thể dễ dàng nhận biết qua các triệu chứng rõ ràng và đau đớn. Dưới đây là những triệu chứng thường gặp khi bạn bị trật khớp gối:
- Đau đớn dữ dội: Đau ở vùng gối là triệu chứng phổ biến nhất, cơn đau có thể xuất hiện ngay lập tức sau khi chấn thương xảy ra.
- Khớp gối biến dạng: Khớp gối có thể bị lệch, gây ra sự bất đối xứng hoặc lồi lõm rõ ràng.
- Sưng tấy: Vùng gối bị sưng lên do sự tổn thương của dây chằng, mạch máu và mô mềm xung quanh.
- Giảm hoặc mất khả năng di chuyển: Người bị trật khớp gối khó hoặc không thể di chuyển chân do đau và khớp không còn giữ đúng vị trí.
- Bầm tím: Sau chấn thương, vùng gối có thể xuất hiện các vết bầm tím do mạch máu bị tổn thương.
- Tê hoặc yếu ở chân: Nếu dây thần kinh quanh vùng gối bị tổn thương, bạn có thể cảm thấy tê hoặc yếu ở chân.
>> Xem thêm: Triệu chứng của thoái hóa khớp
4. Cách Điều Trị Trật Khớp Gối
Trật khớp gối là một chấn thương nghiêm trọng, vì vậy cần được điều trị kịp thời bởi các bác sĩ chuyên khoa. Các phương pháp điều trị phụ thuộc vào mức độ tổn thương và biến chứng có thể xảy ra.
4.1. Sơ Cứu Ban Đầu
Khi gặp phải trật khớp gối, việc sơ cứu ban đầu là vô cùng quan trọng:
- Không di chuyển: Không nên cố gắng di chuyển khớp gối hoặc tự chỉnh khớp trở lại vị trí ban đầu vì có thể gây tổn thương thêm.
- Đặt chân ở vị trí thoải mái: Giữ chân trong tư thế ít đau nhất và tránh di chuyển.
- Chườm lạnh: Sử dụng túi đá hoặc khăn lạnh để chườm lên vùng bị thương nhằm giảm sưng và đau.
4.2. Chỉnh Khớp (Nắn Lại Khớp)
Sau khi sơ cứu, người bị trật khớp cần được đưa đến bệnh viện để bác sĩ thực hiện nắn lại khớp gối. Quá trình này thường được thực hiện dưới gây tê hoặc gây mê để giảm đau và tránh tổn thương thêm.
4.3. Băng Nẹp hoặc Bó Bột
Sau khi khớp được nắn lại đúng vị trí, bệnh nhân thường được băng nẹp hoặc bó bột để giữ khớp cố định và tạo điều kiện cho dây chằng, mô mềm xung quanh lành lại. Thời gian băng nẹp hoặc bó bột thường kéo dài từ 4 đến 6 tuần.
4.4. Phẫu Thuật (Nếu Cần Thiết)
Trong những trường hợp nghiêm trọng, đặc biệt khi có tổn thương dây chằng, sụn, hoặc mạch máu, phẫu thuật là phương pháp cần thiết. Phẫu thuật giúp sửa chữa các tổn thương bên trong và đảm bảo khớp gối hồi phục hoàn toàn.
4.5. Phục Hồi Chức Năng
Sau khi tháo nẹp hoặc bó bột, người bệnh cần thực hiện các bài tập phục hồi chức năng dưới sự hướng dẫn của chuyên gia vật lý trị liệu. Các bài tập giúp khôi phục lại sự linh hoạt, sức mạnh của khớp gối và ngăn ngừa tình trạng cứng khớp.
5. Phòng Ngừa Trật Khớp Gối
Trật khớp gối có thể được phòng ngừa bằng cách chú ý đến những yếu tố nguy cơ và thực hiện các biện pháp bảo vệ khớp gối.
- Tập luyện đúng kỹ thuật: Khi tham gia thể thao, cần tuân thủ các bài tập kỹ thuật chính xác để tránh tổn thương gối.
- Mang giày bảo hộ: Sử dụng giày thể thao phù hợp để hỗ trợ khớp gối và tránh bị ngã hoặc trượt.
- Tăng cường sức mạnh cơ bắp: Các bài tập tăng cường cơ bắp vùng đùi và cơ quanh gối sẽ giúp bảo vệ khớp gối tốt hơn.
>> Xem thêm: Vai trò của nội tiết tố trong loãng xương
Kết Luận
Trật khớp gối là một chấn thương nghiêm trọng cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời để tránh những biến chứng nguy hiểm như tổn thương mạch máu, dây thần kinh hay mất chức năng khớp. Nếu bạn gặp phải tình trạng này, hãy đến ngay cơ sở y tế để được chăm sóc và điều trị đúng cách. Hơn nữa, việc phòng ngừa chấn thương qua các biện pháp tập luyện và chăm sóc khớp gối là cần thiết để giữ cho khớp gối luôn khỏe mạnh và linh hoạt.
Đọc thêm các bào viết về Y tế bổ ích khác tại TOPDR.
